Στο ποιητικό έργο του Κ.Π. Καβάφη συναντούμε πολύ συχνά αναφορές σε ιστορικές φυσιογνωμίες της Αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου καθώς επίσης και σε μυθολογικά πρόσωπα από την αρχαιοελληνική παράδοση. Σ' αυτήν την ιστοσελίδα θα βρείτε σύντομες, «βιογραφικές» πληροφορίες γι' αυτά τα πρόσωπα, πρωταγωνιστές σε αρκετά από τα καβαφικά ποιήματα.

Η καταγραφή των καβαφικών «ηρώων» δεν έχει ολοκληρωθεί. Σταδιακά, η σελίδα θα εμπλουτίζεται με περισσότερες πληροφορίες...

Αιμίλιος Παύλος(«Τυανεύς Γλύπτης»)
Διάσημος στρατηγός και πολιτικός της Ρώμης του 2ου αιώνα π.Χ. Νίκησε το 168 π.Χ. το βασιλιά της Μακεδονίας Περσέα στη μάχη της Πύνδας και έκανε τη Μακεδονία επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Αντίοχος («Η Μάχη της Μαγνησίας»)
Ο Αντίοχος Γ' ο Μέγας ήταν γιος του Σελεύκου Β'. Βασίλευσε στη Συρία την περίοδο 223-187 π.Χ. και έδωσε στο κράτος του μεγάλη δύναμη. Μπόρεσε να φτάσει μέχρι τις Ινδίες κατακτώντας την χώρα των Πάρθων και τη Βακτριανή και υποτάσσοντας τους βασιλείς της Αραβίας. Συμμάχησε με το Μακεδόνα Φίλιππο τον Ε' και ολοκλήρωσε πολλές επιτυχείς εκστρατείες. Τελικά, όμως, ηττήθηκε από τους Ρωμαίους και κατέρρευσε το κράτος του.

Αντώνιος Μάρκος («Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»)
Της Τριανδρίας (Οκταβιανός-Αντώνιος-Λέπιδος). Ο Αντώνιος υπήρξε εξαιρετικός Ρωμαίος στρατιωτικός. Το 49 π.Χ. υποστήριξε τον Ιούλιο Καίσαρα σε μια διαμάχη με τον Πομπήϊο και μετά την επικράτηση του Καίσαρα έγινε διοικητής του ιππικού. Μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα ο Αντώνιος προσπάθησε να επιβληθεί στο νεαρό Οκταβιανό που ήταν θετός γιος του Καίσαρα. Ο Οκταβιανός πέτυχε (με τη βοήθεια του Κικέρωνα) να κηρυχθή ο Αντώνιος εχθρός της πατρίδας. Τελικά, μετά από μάχες και αφού συμμάχησε ο Αντώνιος με το Λέπιδο, σχηματίστηκε η γνωστή Τριανδρία, μοιράζοντας την αυτοκρατορία.
Ακολούθησε η περίφημη γνωριμία του Αντωνίου με την Κλεοπάτρα και η μεταστροφή του σε Ασιάτη ηγεμόνα μ' όλα τα σύμβολα και τις συνήθειες που μισούσαν οι Ρωμαίοι. Στο μεταξύ, ενώ ο Μάρκος Αντώνιος και η Κλεοπάτρα ζούσαν σαν «Θεοί» στην Αίγυπτο, ο Οκταβιανός συγκέντρωνε στρατό για την οριστική συντριβή του Αντωνίου. Η καθοριστική ναυμαχία έγινε στο Άκτιο (31 π.Χ.) όπου ο στόλος του Μάρκου Αντωνίου και της Κλεοπάτρας υπέστη πανωλεθρία. Ο Αντώνιος και η Κλεοπάτρα αυτοκτόνησαν...

Απόλλων («Απιστία», «Η κηδεία του Σαρπηδόνος»)
Ενας από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, γιος της Λητώς και του Δία. Θεός του φωτός, της μαντικής, των τεχνών. Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, η Λητώ κυνηγημένη από την Ηρα βρήκε καταφύγιο στη Δήλο που πλανιόταν στα κύματα. Ο Δίας στερέωσε το νησί και η Λητώ γέννησε εύκολα την Αρτεμη αλλά δύσκολα τον Απόλλωνα (επειδή η Ηρα κρατούσε την Ειλείθυια, θεά του τοκετού, στον Ολυμπο). Ο Απόλλων λατρεύτηκε όσο λίγοι Θεοί σε όλη την Ελλάδα ενώ η λατρεία του διαδόθηκε και στην Ρώμη. Προστάτης της ποίησης και της μουσικής, ο Απόλλων αποτέλεσε ο ίδιος πηγή έμπνευσης για πολλούς δημιουργούς. Από τα πιο συνηθισμένα επίθετα του Απόλλωνα είναι το «Φοίβος»

Απόλλωνιος («Είγε Ετελεύτα»)
Ο Απολλώνιος γεννήθηκε 4 περίπου χρόνια πριν το Χριστό στα Τύανα. Αφού σπούδασε ελληνική φιλοσοφία και υιοθέτησε την ασκητική ζωή των Πυθαγόριων, ταξίδεψε πολύ στην Ανατολή (ακόμη και στην Ινδία) και έγινε διάσημος για τις θαυματουργές δυνάμεις του. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Έφεσο. Σύμφωνα μ' ένα μύθο εξαφανίστηκε στο ναό της Αθηνάς στη Λίνδο (της Ρόδου) ενώ σύμφωνα μ' άλλο μύθο, εξαφανίστηκε στο ναό της Δικτύννης (Μινωϊκή θεότητα) στην Κρήτη. Πολλά από τα θαύματά του, που διηγείται ο Φιλόστρατος, έχουν καθαρές ομοιότητες με τα θαύματα του Ιησού Χριστού. Η βιογραφία του Φιλοστράτου θεωρείται ότι βασίστηκε στις αναμνήσεις του Δάμι, μαθητή του Απολλωνίου.

Αρταξέρξης («Η σατραπεία»)
Ονομα τεσσάρων βασιλέων της Περσίας. Το συγκεκριμένο ποίημα αναφέρεται στον Αρταξέρξη τον Α' τον Μακρόχειρα. Γιος του Ξέρξη και της Ανηστρίδας, βασίλευσε 464-424 π.Χ. Στα χρόνια του ο περσικός στόλος ηττήθηκε από τον Κίμωνα στη Ρόδο και έτσι οι ελληνικές πόλεις της Ιωνίας απελευθερώθηκαν. Φιλοξένησε στην αυλή του τον εξόριστο Θεμιστοκλή στον οποίο και αναφέρεται το ποίημα «Η σατραπεία»

Αρτεμίδωρος («Μάρτιαι Ειδοί»)
Σοφιστής, προσπάθησε να προειδοποιήσει τον Ιούλιο Καίσαρα (δίδοντας του ένα σημείωμα) για το σχέδιο δολοφονίας του από τους Βρούτο και Κάσσιο.
Ένας προφήτης είχε προειδοποιήσει τον Καίσαρα να προσέχει τη 15η ημέρα του Μαρτίου («Μάρτιαι Ειδοί»), ημέρα κατά την οποία προσπάθησε να τον ενημερώσει ο Αρτεμίδωρος...

Αχαϊκή Συμπολιτεία («Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας Πολεμήσαντες»)
Η Αχαϊκή Συμπολιτεία (280-146 π.Χ.) ήταν η τελευταία απόπειρα των Ελλήνων να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Διαλύθηκε όταν οι διεφθαρμένοι στρατηγοί Δίαιος και Κριτόλαος ηττήθηκαν το 146 π.Χ. από το Ρωμαίο στρατηγό Μόμιο.

Αχιλλέας («Τα άλογα του Αχιλλέως», «Απιστία», «Τρώες»)
Βασιλιάς των Μυρμιδόνων της Θεσσαλίας, γιος της Θέτιδας και του Πηλέα (βλ. πιο πάνω). Ο ωραιότερος και γενναιότερος των Αχαιών στον Τρωικό πόλεμο. Η ζωή του και τα κατορθώματά του εξυμνήθηκαν από τον Ομηρο στην Ιλιάδα του. Ατρωτος σε όλο του το σώμα εκτός από την πτέρνα του, ο Αχιλλέας δολοφονήθηκε τελικά από τον Πάρη στον Τρωικό πόλεμο με ένα βέλος που τον έπληξε στην πτέρνα. Ο Αχιλλέας λατρευόταν στην Ηπειρο ως Θεός.

Βερενίκη («Καισαρίων»)
Θυγατέρα του διοικητή της Κυρήνης Μάγα και εγγονή του βασιλιά της Συρίας, Αντιόχου του Α'. Παντρεύτηκε στην Αίγυπτο τον Πτολεμαίο τον Γ' τον Ευεργέτη, ο οποίος αμέσως μετά το γάμο τους εξεστράτευσε στην Ασία. Η Βερενίκη έταξε στην Αφροδίτη να κόψει τα όμορφα και πλούσια μαλλιά της εάν ο άνδρας της γύριζε νικητής. Ο Πτολεμαίος ο Γ' γύρισε νικητής και η Βερενίκη θυσίασε τα μαλλιά της, κάτι που ευχαρίστησε ιδιαίτερα το λαό. Ο αυλικός αστρονόμος Κόνων ο Σάμιος είπε τότε, ότι και οι θεοί ευχαριστήθηκαν με την πράξη της Βερενίκης και για το λόγο αυτό πήραν τα μαλλιά της και τα μετέβαλαν σε αστερισμό, τον "Πλόκαμο της Βερενίκης".

Γάλβας (Σέρβιος-Σουλπίκιος) («Η διορία του Νέρωνος»)
Ρωμαίος αυτοκράτορας για επτά μήνες μετά το θάνατο του Νέρωνα (68 μ.Χ.).
Ο Γάλβας διακρίθηκε για τις στρατηγικές του ικανότητες, τη ρητορική του δεινότητα και την αυστηρότητα των ηθών του. Το 68 μ.Χ. οι λεγεώνες της Γαλατίας τον ανακήρυξαν αυτοκράτορα, αλλά αναγνωρίσθηκε από τη Σύγκλητο της Ρώμης το 69 μ.Χ. μετά το θάνατο του Νέρωνα. Ο Γάλβας ήταν τότε 73 ετών. Δεν έμεινε, όμως, πολύ στο θρόνο γιατί σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια επανάστασης στη Ρώμη οπότε και κατέλαβε το θρόνο ο Οθωνας.

Δήμητρα («Διακοπή»)
Μιά από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, κόρη της Ρέας και του Κρόνου, αδερφή του Δία με τον οποίο απέκτησε την Περσεφόνη. Η Δήμητρα, σύμφωνα με την αρχαιοελληνική μυθολογία, υπήρξε προστάτρια της γεωργίας και δίδαξε στον άνθρωπο την καλλιέργεια της γης. Η Δήμητρα λατρεύτηκε από τις πρώτες γεωργικές φυλές που εγκατστάθηκαν στην Ελλάδα. Πιο γνωστός και μυστηριακός τόπος λατρείας της (και της κόρης της) υπήρξε η Ελευσίνα με τα γνωστά Ελευσίνια Μυστήρια.

Δημήτριος ο Πολιορκητής («Ο Βασιλεύς Δημήτριος»)
Μακεδόνας βασιλιάς (337-283 π.Χ.). Το 310 π.Χ. κατέλαβε την Αθήνα και στη συνέχεια άλλες ελληνικές πόλεις αλλά νικήθηκε στην Ιψό το 301 π.Χ. από τις δυνάμεις Κασσάνδρου, Σελεύκου, Λυσιμάχου, Πτολεμαίου. Το 288 π.Χ. τον εγκατέλειψαν οι Μακεδόνες στρατιώτες του, κουρασμένοι από τις διαρκείς μάχες, για να ενταχθούν στο στρατό του αντιπάλου του, Πύρρου, βασιλιά της Ηπείρου.

Δημήτριος Σωτήρ («Δημητρίου Σωτήρος (162-150 π.Χ.)», «Η δυσαρέσκεια του Σελευκίδου», «Η Μάχη της Μαγνησίας», «Οροφέρνης»)
Εγγονός του Αντιόχου Γ' του Μεγάλου που ηττήθηκε από τους Ρωμαίους στη Μαγνησία το 190 π.Χ. και υιός του Σελεύκου Δ'. Ο Δημήτριος πέρασε τη νιότη του στη Ρώμη ως όμηρος ενώ ο θείος του, Αντίοχος Δ' Επιφανής, σφετερίστηκε το θρόνο της Συρίας και κατόπιν τον παρέδωσε στον υιό του, Αντίοχο Ε'. Το 162 π.Χ., ο Δημήτριος απέδρασε από τη Ρώμη, ανέκτησε το θρόνο του και αγωνίστηκε για την ενότητα της Συρίας. Οι ικανότητές του φόβισαν τους γείτονές του και ανάγκασαν τους Ρωμαίους να τον παρακολουθούν στενά. Απέκτησε εχθρούς ακόμα και ανάμεσα σ' αυτούς που είχε προστατέψει («Οροφέρνης»). Έγινε δύστροπος και μέθυσος. Το 150 π.Χ. ηττήθηκε και σκοτώθηκε απ' ένα διεκδικητή του θρόνου, τον Αλέξανδρο Βάλα που είχε εξαγοραστεί από τον πρώην σατράπη της Βαβυλώνας, Ηρακλείδη, τον Άτταλο Β' της Περγάμου και τον Πτολεμαίο ΣΤ' Φιλομήτωρα.

Δίας (Ζευς) («Η κηδεία του Σαρπηδόνος», «Τα άλογα του Αχιλλέως»)
Ενας από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, γιος του Κρόνου και της Ρέας. Ο ανώτερος όλων των Θεών. Η Αρχή, το κέντρο και το στήριγμα του Σύμπαντος. Σύμφωνα με το μύθο, ο Κρόνος που είχε εκθρονίσει τον πατέρα του και φοβόταν μήπως πάθει το ίδιο από τα παιδιά του, τα κατάπινε αμέσως μετά τη γέννησή τους. Η Ρέα, όμως, γέννησε το Δία και ξεγέλασε τον Κρόνο δίνοντάς του να καταπιεί ένα λιθάρι. Ο Δίας που γεννήθηκε στη Δίκτη, ανατράφηκε από τις νύμφες του βουνού (με αμβροσία και νέκταρ), καταδίωξε τον πατέρα του, τον ανάγκασε να ξεράσει τα αδέρφια του (Αδη και Ποσειδώνα) και τον εκθρόνισε. Πατέρας Θεών και Ανθρώπων ο Δίας, λατρευόταν ως δημιουργός των πάντων.

Διόνυσος («Η συνοδεία του Διονύσου»)
Ενας από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, γιος του Δία και της Σεμέλης, προστάτης των γονιμοποιών δυνάμεων της γης. Η λατρεία του Διονύσου ήταν διαδεδομένη σ' όλη την Ελλάδα. Ο Διόνυσος θεωρούνταν Θεός του γλεντιού, της αμπέλου, του ατέρμονου ανοιξιάτικου εορτασμού. Ονομαστοί και οι συνοδοί του Θεού, οι θεότητες Μαινάδες που τον συνόδευαν χορεύοντας με μανία γύρω του και οι Σάτυροι (βλ. Σάτυροι), θεότητες που εκπροσώπευαν τη γονιμότητα της φύσης και θεωρούνταν ακόλαστοι, ζωόμορφοι μέθυσοι.

Εκάβη («Τρώες»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Γυναίκα του Πριάμου (βλ. Πρίαμος), βασιλιά της Τροίας. Η Εκάβη υπήρξε υπόδειγμα πιστής συζύγου και στοργικής μητέρας. Μετά την άλωση της Τροίας από τους Αχαιούς, η Εκάβη έγινε δούλη των νικητών. Στην τραγωδία «Εκάβη» του Ευριπίδη, η μητέρα του Εκτορα, αφού είδε όλα της τα παιδιά σκοτωμένα, μεταμορφώνεται από τους Θεούς σε σκύλα.

Ενδυμίων («Ενώπιον του αγάλματος του Ενδυμίωνος», «Των Εβραίων (50 μ.Χ.)»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Υιός του Διός και της Καλύκης. Κατά το μύθο, ο Ενδυμίων ήταν ο πιο όμορφος από τους θνητούς. Ένα βράδυ τον είδε η Σελήνη την ώρα που κοιμόταν σε μια σπηλιά του όρους Λάτμου και τον ερωτεύθηκε. Για να μπορεί να τον βλέπει άνετα παρακάλεσε το Δία να τον αφήσει να κοιμάται αιώνια. Ένας άλλος μύθος λέει ότι ο ίδιος ο Ενδυμίων παρακάλεσε το Δία να μη γεράσει ποτέ, αλλά να παραμένει βυθισμένος σε αιώνιο ύπνο. Πάντως, ο ύπνος του Ενδυμίωνος έμεινε παροιμιώδης. «Ενδυμίωνος ύπνον καθεύδεις» έλεγαν σ' αυτούς που κοιμούνταν βαθειά... Πολλοί ποιητές και πεζογράφοι ασχολήθηκαν με τον Ενδυμίωνα και πολλές παραδόσεις υπάρχουν γι' αυτόν.

Εριννύες(«Τα Βήματα»)
Στην ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία, οι Εριννύες ήταν τρία (κατά Ευριπίδη) φρικιαστικά γυναικεία πνεύματα (Αλητώ - οργή και μανία, Τισιφόνη - εκδίκηση του φόνου και Μέγαιρα - μίσος και φθόνος) που κατεδίωκαν ατιμώρητους εγκληματίες (προσωποποίηση των τύψεων συνείδησης). Σαν έργο τους είχαν την τιμωρία κάθε κακής πράξεως. Για τις Εριννύες υπάρχουν πάρα πολλοί μύθοι. Κατά τον Ησίοδο, οι Εριννύες γεννήθηκαν από τις σταγόνες αίματος του Ουρανού μετά τον τραυματισμό του από το γιο του, Κρόνο. Κατά τον Αισχύλο, οι Εριννύες ήταν θυγατέρες της μάυρης Νυκτός ενώ κατά το Σοφοκλή της Γης και του Σκότους.

Ερμής («Τυανεύς Γλύπτης»)
Ένας από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, γιος του Δία και της μεγαλύτερης και ωραιότερης από τις θυγατέρες του Άτλαντος, της Μαίας. Σύμβολο του Ερμή ήταν το «κηρύκειο», μια ράβδος δηλαδή που του χάρισε ο Ήφαιστος. Για τον Ερμή υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικοί με τις ικανότητες του και τα ελαττώματά του. Ένα από τα σοβαρότερα ελαττώματα του Θεού ήταν η κλοπή. Εξαιτίας της πανουργίας του, της ευκινησίας και της ρωμαλεότητός του, χρησιμοποιήθηκε από το Δία σαν κήρυκας και αγγελιοφόρος. Επίσης, ένα από τα κύρια έργα του Ερμή ήταν να οδηγεί τις ψυχές στον Άδη. Γι αυτό το λόγο λέγεται και Ψυχοπομπός. Θεωρείται, επίσης, προστάτης του εμπορίου (Κερδώος, Εμποραίος, Αγοραίος κλπ.)

Εφιάλτης («Θερμοπύλες»)
Γιος του Ευρυδήμου. Πρόδωσε τους Ελληνες στη μάχη των Θερμοπυλών. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Εφιάλτης πρότεινε στον Ξέρξη να οδηγήσει το στρατό του από ένα μονοπάτι στο στενό των Θερμοπυλών όπου οι 300 του Λεωνίδα αντιστέκονταν σθεναρά στις επιθέσεις των πολύ πιο ισχυρών Περσών. Μετά την προδοσία του ο Εφιάλτης επικηρύχθηκε, κρύφτηκε αλλά τελικά δολοφονήθηκε από έναν Αθηναίο.

Ηρώδης Αττικός («Ηρώδης Αττικός»)
Έλληνας ρήτορας, υιός του Αθηναίου Αττικού. Πέρασε τη νεότητά του στην Αθήνα σπουδάζοντας φιλοσοφία. Ήταν περίφημος για τη ρητορική του ικανότητα, την πολυμάθειά του και τη σοφία του. Υπήρξε επιμελητής των Παναθηναίων και θερμός θιασώτης του Πλάτωνα. Για κάποιο χρονικό διάστημα πέρασε από τη Ρώμη, όπου υπήρξε δάσκαλος του Μάρκου Αυρήλιου. Αργότερα ξαναγύρισε στην Αθήνα και χρησιμοποίησε τον τεράστιο πλούτο του (λέγεται ότι ανακάλυψε ένα θησαυρό στο σπίτι του) για να κοσμήσει την πόλη με σπουδαία οικοδομήματα, ανάμεσα στα άλλα και το περίφημο Ωδείο που υπάρχει ακόμη και σήμερα και φέρει το όνομά του.

Ηρώδης Α' ο Μέγας («Αριστόβουλος»)
Υιός του Αντίπατρου και της Κύπρου. Σε ηλικία 25 ετών έγινε στρατηγός, διοικητής της Γαλιλαίας. Έλαβε διάφορα αξιώματα επί της Ιουδαίας από τον Κάσσιο, που μονάχα Ρωμαίοι στρατηγοί λάβαιναν μέχρι τότε. Πήρε γυναίκα του την εγγονή του βασιλιά Υρκανού γιατί μπόρεσε να αποκρούσει το κίνημα του Αντιγόνου του Ασμοναίου. Ο Αντίγονος, όμως, μπόρεσε να τον νικήσει και να γίνει βασιλιάς της Ιουδαίας. Τότε, ο Ηρώδης πήγε στη Ρώμη και κατόρθωσε να ανακηρυχθεί βασιλιάς της Ιουδαίας. Το 37 π.Χ. με τη βοήθεια ρωμαϊκών λεγεώνων μπήκε νικητής στα Ιεροσόλυμα και ανακηρύχθηκε επίσημα βασιλιάς αφού εξόντωσε κάθε πολιτικό αντίπαλό του ακόμα και τη γυναίκα του που ανήκε στους αντιπάλους του. Φίλος του ελληνικού πολιτισμού, έκανε πολλά έργα προόδου και πολιτισμού. Στα τελευταία έτη της βασιλείας του, διέταξε τη σφαγή των νηπίων (14000) για να σκοτώσει μεταξύ αυτών και το νεογέννητο Ιησού. Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ως αιμοχαρής τύραννος...

Θάνατος («Η κηδεία του Σαρπηδόνος»)
Θεός των αρχαίων Ελλήνων, γιος της Νύκτας. Προσωποποίηση του θανάτου. Κατά τον Ομηρο, ο Θάνατος είναι δίδυμος αδερφός του Υπνου. Ο μύθος του Θανάτου διατηρήθηκε ακόμα και στα βυζαντινά χρόνια (ακριτικά τραγούδια).

Θεόδοτος («Ο Θεόδοτος»)
Σοφιστής από τη Σάμο. Εζησε κατά τον 1ο π.Χ. αιώνα. Διδάσκαλος του Πτολεμαίου του ΙΒ', τον συμβούλεψε να σκοτώσει τον Πομπήιο για να αποκτήσει την εύνοια του Ιούλιου Καίσαρα όπως και έγινε. Τελικά, κατέφυγε στη Μ. Ασία όπου και δολοφονήθηκε από το Βρούτο.

Θεόκριτος («Το πρώτο σκαλί»)
Ενας από τους μεγαλύτερους αρχαίους Ελληνες ποιητές των ελληνιστικών χρόνων. Πρέπει να γεννήθηκε τον 4 π.Χ. αιώνα στην Κω και να μεγάλωσε στις Συρακούσες. Βέβαιο θεωρείται ότι έζησε για ένα διάστημα και στην Αλεξάνδρεια. Ο Θεόκριτος καθιέρωσε το «ειδύλλιο» και τη βουκολική ποίηση. Επηρέασε πολλούς σύγχρονους και μεταγενέστερούς του ποιητές.
Στο συγκεκριμένο ποίημα, ο Θεόκριτος συμβουλεύει ένα νέο ποιητή να μην επιζητά τη γρήγορη καταξίωση και να μην μειώνει τη σημασία αυτών που έχει ήδη πετύχει.

Θέτις («Διακοπή», «Απιστία»)
Θαλάσσια θεότητα, κόρη του Νηρέα και της Ωκεανίδας Δωρίδας, μητέρα του ήρωα του Τρωικού πολέμου, Αχιλλέα. Η Θέτις παντρεύτηκε το θνητό Πηλέα για να επαληθευτεί μια προφητεία που έλεγε ότι ο γιος που θα αποκτούσε θα ήταν ανώτερος από τον πατέρα του. Η Θέτις έκανε αθάνατο το γιο της Αχιλλέα λούζοντάς τον στα νερά της πηγής Στύγας (εκτός από το σημείο απ' όπου τον κρατούσε, «Αχίλλειος πτέρνα»). Ως θεότητα λατρευόταν σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και κυρίως στη Θεσσαλία (λόγω Πηλέα).

Καισαρίων (Πτολεμαίος ΙΔ' ο Καισαρίων) («Καισαρίων», «Αλεξανδρινοί Βασιλείς», «Τυανεύς Γλύπτης»)
Γιος του Ιουλίου Καίσαρα και της Κλεοπάτρας. Γεννήθηκε το 47 π.Χ. και ανακηρύχθηκε βασιλιάς από την Κλεοπάτρα σε ηλικία 3 ετών (αναγνωρίστηκε μάλιστα και απο το αιγυπτιακό ιερατείο και από τη Ρωμαϊκή Τριανδρία). Οταν η Κλεοπάτρα αναγκάσθηκε να αυτοκτονήσει, για να τον προφυλάξει από τον Οκταβιανό τον παρέδωσε στον παιδαγωγό του Θεόδωρο μαζί με πολλούς θησαυρούς. Αυτός τον οδήγησε στην Αιθιοπία και από τότε χάθηκαν τα ίχνη του.

Κλεοπάτρα («Καισαρίων»)
Ονομα διαφόρων γυναικών της ελληνικής αρχαιότητας. Πιο γνωστές οι Κλεοπάτρες της δυναστείας των Πτολεμαίων στην ελληνιστική Αίγυπτο.
Η περιφημότερη Κλεοπάτρα (στην οποία αναφέρεται και το ποίημα) ήταν η Κλεοπάτρα Ζ' η Φιλοπάτωρ. Περίφημη για την ομορφιά αλλά και το πνεύμα της, η Κλεοπάτρα γεννήθηκε το 69 π.Χ. και ανέβηκε στο θρόνο της Αιγύπτου σε ηλικία 17 ετών μετά το θάνατο του πατέρα της Πτολεμαίου του ΙΑ', ενώ παράλληλα παντρεύτηκε το νεαρό αδερφό της Πτολεμαίο ΙΒ' που ήταν μόλις 10 ετών.
Η Κλεοπάτρα δεν ήταν μόνον πανέμορφη αλλά επίσης απίστευτα μορφωμένη, πολύγλωσση, πνευματώδης. Με τη γοητεία της κατέκτησε τον Καίσαρα ο οποίος και την αποκατέστησε στο θρόνο της Αιγύπτου (από τον οποίο είχε χάσει τα δικαιώματά της εξαιτίας του αδερφού και συζύγου της) και με τον οποίο απέκτησε ένα γιο που ονόμασε Καίσαρα και οι Αλεξανδρινοί αποκαλούσαν Καισαρίωνα. Η συμπεριφορά του Καίσαρα προκάλεσε αντιδράσεις στη Ρώμη ενώ και η Κλεοπάτρα αντιμετώπισε θύελλα αντιδράσεων στην Αίγυπτο που την ανάγκασε να προκαλέσει το θάνατο του Πτολεμαίου ΙΓ' (μικρότερου αδερφού της και συζύγου της μετά το θάνατο του ΙΒ') και να ανεβάσει στο θρόνο τον Καισαρίωνα που ήταν μόλις 3 ετών.
Την ίδια εποχή ο Καίσαρας έπεφτε θύμα δολοφονίας στη Ρώμη (44 π.Χ.). Από τις ταραχές που ακολούθησαν στη Ρώμη νικητές βγήκαν οι οπαδοί του Καίσαρα, Οκταβιανός και Μάρκος Αντώνιος, οι οποίοι και χώρισαν την Αυτοκρατορία στα δύο, στη Δύση (για τον Οκταβιανό) και στην Ανατολή (για τον Αντώνιο). Η Κλεοπάτρα είδε στο πρόσωπο του Μάρκου Αντωνίου ένα μελλοντικό παγκόσμιο ηγέτη και τον τύλιξε στον ιστό της γοητείας της. Τελικά, όμως, η αντιπαράθεση Οκταβιανού-Μάρκου Αντώνιου έληξε με τη συντριβή του δεύτερου (στο Ακτιο) και το θάνατό του. Η δε Κλεοπάτρα όταν είδε ότι όλα πια ήταν χαμένα και ο Οκταβιανός απέφευγε να τη συναντήσει για να μην πέσει θύμα της γοητείας της, αυτοκτόνησε (με το δήγμα του φιδιού ασπίς κατά την παράδοση)...

Κομνηνή Άννα («Άννα Κομνηνή»)
Η Άννα Κομνηνή (1083-1146) ήταν η μεγαλύτερη θυγατέρα του αυτοκράτορα Αλέξιου Κομνηνού και της Ειρήνης. Προσπάθησε ματαίως να αδράξει το θρόνο από τον αδερφό της Ιωάννη II για το σύζυγό της, Νικηφόρο, του οποίου ο θάνατος το 1137 την οδήγησε να αποσυρθεί σε μοναστήρι, όπου και επιδόθηκε στη συγγραφή της Αλεξιάδος, μιας 15τομης βιογραφίας του πατέρα της.

Κομνηνός Αλέξιος («Άννα Δαλασσηνή»)
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου και ιδρυτής της δυναστείας των Κομνηνών (1081-1118). Όταν ο Αλέξιος έγινε αυτοκράτορας, το Βυζαντινό κράτος βρισκόταν σε κακά χάλια από τα σφάλματα και την κακή διοίκηση των προκατόχων του. Ο Αλέξιος, όμως, κατόρθωσε να ανυψώσει και πάλι το κράτος εσωτερικώς και εξωτερικώς γιατί τον διέκριναν στρατιωτικά και πολιτικά χαρίσματα και είχε την ικανότητα να διαλέγει τους πιο άξιους για συνεργάτες του. Αντιμετώπισε επιτυχώς εχθρούς του Βυζαντίου, προστάτεψε τα γράμματα, αναδιοργάνωσε τη διοίκηση, βοήθησε την Εκκλησία...

Κομνηνός Μανουήλ («Μανουήλ Κομνηνός»)
Βυζαντινός αυτοκράτορας (1143-1180 μ.Χ.). Ήταν ο τέταρτος υιός του Ιωάννη του Β'. Αναδείχθηκε λαμπρός ηγεμόνας, θαρραλέος πολεμιστής, ικανότατος στρατηγός, επιδέξιος διπλωμάτης και πολιτικός με μεγάλα και τολμηρά οράματα. Παρά τις ικανότητές του, το Βυζάντιο στα χρόνια της βασιλείας του, υπέστη μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές στην ιστορία του με τη μάχη του Μυριοκεφάλου, στην οποία οι Βυζαντινοί υπέστησαν συντριβή από το στρατό των Τούρκων που μ' αυτό τον τρόπο εξασφάλισαν τη διαρκή παρουσία τους στη Μικρά Ασία. Στα χρόνια του, επίσης, οργανώθηκε η Δεύτερη Σταυροφορία των δυτικών κατά των μουσουλμάνων, η οποία οδηγήθηκε σε παταγώδη αποτυχία ενώ παράλληλα προξένησε και μεγάλες καταστροφές, λεηλασίες κλπ. στις Βυζαντινές επαρχίες από τις οποίες πέρασαν οι Σταυροφόροι...

Κύκλωπες («Ιθάκη»)
Μυθολογικά πρόσωπα, γίγαντες που αναφέρονται και στην Ομηρική Οδύσσεια. Το χαρακτηριστικό των Κυκλώπων πέρα από το υπερφυσικό μέγεθός τους και την τεράστια δύναμή τους, ήταν το ένα και μοναδικό μάτι που διέθεταν στη μέση του μετώπου τους. Κατά τον Ησίοδο, οι Κύκλωπες και οι Εκατόγχειρες έδωσαν τη νίκη στο Δία στον πόλεμό του εναντίον των Τιτάνων. Στον Ομηρο οι Κύκλωπες είναι ένας λαός άγριος, απολίτιστος με τεράστια δύναμη και το γνωστό κυκλικό μάτι στο μέτωπο. Ο Οδυσσέας φθάνει στην χώρα των Κυκλώπων όπου ένας απ' αυτούς, ο Πολύφημος, καταβροχθίζει συντρόφους του εώς ότου ο πολυμήχανος βασιλιάς της Ιθάκης κατορθώνει να τον ξεγελάσει και να τον τυφλώσει.

Κωνστάντιος Β' («Τα επικίνδυνα»)
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (337-361 μ.Χ.). Υιός του Μεγάλου Κωνσταντίνου και της Φαύστας. Αμέσως μετά το θάνατο του Μ. Κωνσταντίνου, οι διάδοχοι του ήρθαν σε σύγκρουση μεταξύ τους. Στο τέλος απέμεινε μόνος κύριος της αυτοκρατορίας ο Κωνστάντιος. Διασώθηκαν μόνο δύο ξαδέρφια του που ο Κωνστάντιος τα έκλεισε σε μοναστήρι και τα επιτηρούσε αυστηρά.
Ήταν άνθρωπος φιλύποπτος, μικρόψυχος και πάρα πολύ αυταρχικός, σκληρός, φθονερός και εκδικητικός. Η εποχή που βασίλευσε χαρακτηρίζεται από μεγάλες θρησκευτικές ταραχές που τις προκάλεσε ο ίδιος. Επειδή ήταν οπαδός της αίρεσης του Αρείου, πολέμησε με πάθος την ορθοδοξία και σε Σύνοδο που συγκάλεσε στο Ρίμινι (359 μ.Χ.) ανακήρυξε τον Αρειανισμό επίσημο δόγμα της αυτοκρατορίας. Στο εξωτερικό και περισσότερο στην Ανατολή, είχε μεγάλες στρατιωτικές επιτυχίες. Με τη βοήθεια του ξαδέρφου του, Ιουλιανού, επικράτησε των εχθρών του και στη Δύση. Πέθανε στην Κιλικία δίνοντας την ευκαιρία στον ξάδερφο του να μείνει μόνος κύριος της αυτοκρατορίας...

Λαγίδες («Η δόξα των Πτολεμαίων»)
Μία από τις δυναστείες των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου στην Αίγυπτο. Γνωστοί και ως Πτολεμαίοι. Ο Λάγος που καταγόταν από τη Μακεδονία και ήταν πατέρας του Πτολεμαίου του Α', έδωσε το όνομά του στη δυναστεία. Οι Λαγίδες ήταν η ισχυρότερη δυναστεία της ελληνιστικής Αιγύπτου και συνέβαλε ουσιαστικά στην ανάπτυξη του ελληνιστικού πολιτισμού στη χώρα.

Λαιστρυγόνες («Ιθάκη»)
Μυθολογικός λαός γιγάντων που αναφέρεται στην Ομηρική Οδύσσεια. Στο έπος του Ομήρου ο Οδυσσέας αναγκάζεται να πολεμήσει τους γίγαντες Λαιστρυγόνες με αποτέλεσμα να χάσει όλα τα πλοία του εκτός από ένα και πάρα πολλούς από τους συντρόφους του.

Λάρητες(«Τα Βήματα»)
Θεότητες των Ρωμαίων (πιθανώς πνεύματα των προγόνων) που παριστάνονται με μορφή εφήβων ή νέων. Ήταν προστάτες των εργασιών στην ύπαιθρο, των δρόμων, των ακτών, των σπιτιών και των οικογενειών. Γι αυτό τους παρίσταιναν να στέκονται μπροστά στη θύρα ή κοντά στην εστία. Τα Λαράρια ήταν οι τελετές αφιερωμένες σ' αυτές τις θεότητες.

Λουκιανός («Ούτος Εκείνος»)
Από τους μεγαλύτερους αρχαίους, Έλληνες σοφιστές. Έζησε κατά το 2ο π.Χ. αιώνα. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην πατρίδα του, τη Συρία και κατόπιν πήγε στην Ιωνία όπου φοίτησε σε διάφορες σχολές και έμαθε τη ρητορική. Περιπλανήθηκε για αρκετά χρόνια διδάσκοντας ρητορική και τελικά εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και έμεινε 20 χρόνια. Σ' αυτό το διάστημα έγραφε φιλοσοφικούς διαλόγους σε χαριτωμένο, κοροϊδευτικό ύφος. Μπήκε στην υπηρεσία του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεβήρου και τοποθετήθηκε ως ανώτερος δικαστικός στην Αλεξάνδρεια όπου και πέθανε. Ο Λουκιανός σατύρισε στους διαλόγους του τους Θεούς, τους φιλοσόφους και τις ανθρώπινες αντιλήψεις.
Ο τίτλος του ποιήματος είναι μια φράση από το έργο του Λουκιανού "Το Όνειρο".

Μέθη («Η συνοδεία του Διονύσου»)
Προσωποποίηση του μεθυσιού, κατώτερη θεότητα της Διονυσιακής συνοδείας.

Μετάνειρα («Διακοπή»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Σύζυγος του Κελεού και μητέρα του Τριπτολέμου και του Δηιφώντος. Οταν η Δήμητρα αναζητούσε την κόρη της Περσεφόνη, φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Κελέου. Για να τον ευχαριστήσει αποφάσισε να κάνει αθάνατο το γιο του Δηιφώντα. Οταν όμως αποπειράθηκε να τον περάσει μέσα από τις φλόγες για να καούν οι θνητές σάρκες του, η Μετάνειρα -παρεξηγώντας τις προθέσεις της Δήμητρας- έβαλε τις φωνές με αποτέλεσμα να προκληθεί ταραχή μέσα στην οποία κάηκε ο άτυχος Δηιφών. Σε αυτό το μύθο αναφέρεται και το ποίημα «Διακοπή»

Μιχαήλ Γ' ο Μέθυσος (842-867)(«Ίμενος»)
Γιος του Θεόφιλου και της Θεοδώρας, εγγονός του Μιχαήλ Β' του Τραυλού. Διαδέχτηκε τον πατέρα του στο θρόνο σε ηλικία 3 ετών. Ο θείος του και επίτροπος παραμέλησε επίτηδες την ανατροφή του με αποτέλεσμα να καταντήσει ο Μιχαήλ ένας μέθυσος και ανίκανος να ασκήσει την εξουσία. Τα αποτελέσματα υπήρξαν καταστροφικά για τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Οι Φράγκοι κατέλαβαν τις Βυζαντινές κτήσεις στην Απουλία και Καλαβρία, οι Άραβες έκαναν εισβολή στη Μικρά Ασία. Τελικά ο Μιχαήλ έδωσε διαταγή να σκοτώσουν το θείο του Βάρδα, κι αναγόρευσε συμβασιλέα τον Βασίλειο τον Μακεδόνα, ο οποίος και το δολοφόνησε για να μείνει μόνος του στο θρόνο.

Νέρων («Η διορία του Νέρωνος», «Τα Βήματα»)
Ονομα που έφερε κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους ο κλάδος των Τιβερίων.
Ο πλέον γνωστός (στον οποίον αναφέρεται και το ποίημα) ήταν ο Λούκιος Δομίτιος Αχενόβαρβος (όπως ήταν αρχικά το όνομά του), αυτοκράτορας της Ρώμης κατά το διάστημα 54-68 μ.Χ. Ο Νέρων ανακηρύχτηκε αυτοκράτορας σε ηλικία 17 ετών μετά τις συνήθεις, στην αρχαία Ρώμη, δολοπλοκίες και δολοφονίες. Κατά τα πρώτα 5 έτη ο Νέρων βασίλευσε με φρόνηση και με επιτυχίες. Στη συνέχεια, όμως, η απίστευτη ματαιοδοξία του και τα ακόλαστα πάθη του εκδηλώθηκαν με το χειρότερο τρόπο για το δύσμοιρο Ρωμαϊκό λαό που αναγκάστηκε να υπομένει όλες τις ιδιοτροπίες του με αποκορύφωμα τον εμπρησμό της Ρώμης και τους διωγμούς εναντίον των χριστιανών. Τελικά και αφού ο Νέρων εκδήλωσε την παραφροσύνη του σε όλο της το «μεγαλείο», έμεινε μόνος απέναντι στην οργή του λαού και οδηγήθηκε στην αυτοκτονία...

Οροφέρνης («Οροφέρνης»)
Υιός του Αριαράθου του Δ' της Καππαδοκίας. Η μητέρα του ήταν η κόρη του Αντιόχου του Γ' του Μεγάλου και η γιαγιά του, Στρατονίκη, ήταν η κόρη του Αντιόχου του Β' της Συρίας. Προστατευόμενος του Δημητρίου της Συρίας που τον βοήθησε να ανέλθει στο θρόνο της Καππαδοκίας το 157 π.Χ. Αργότερα προσπάθησε να σφετεριστεί το θρόνο του προστάτη του.

Πάτροκλος («Η κηδεία του Σαρπηδόνος», «Τα άλογα του Αχιλλέως», «Τυανεύς Γλύπτης»)
Μυθολογικός ήρωας του Τρωικού πολέμου, φίλος του Αχιλλέα. Κατά την «μήνιν» του Αχιλλέα, ο Πάτροκλος δανείστηκε τα όπλα του φίλου του και μεταμφιεσμένος σε Αχιλλέα έτρεψε σε φυγή τους Τρώες που εκμεταλλευόμενοι την απουσία του Αχιλλέα είχαν προχωρήσει επικίνδυνα προς τα πλοία των Αχαιών. Ομως ο Πάτροκλος παρασύρθηκε και κατεδίωξε τους Τρώες στην πόλη τους όπου και δολοφονείται από τον Εκτορα με τη βοήθεια του προστάτη της πόλης, Απόλλωνα.

Πηλέας («Διακοπή», «Απιστία», «Τα άλογα του Αχιλλέως»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Βασιλιάς των Μυρμιδόνων της Φθίας της Θεσσαλίας. Γιος του βασιλιά της Αίγινας Αιακού. Σύμφωνα με τους μύθους ο Πηλέας έλαβε μέρος στην εκστρατεία του Ηρακλή κατά της Τροίας και στην Αργοναυτική εκστρατεία. Μετά την επιστροφή του έλαβε για δεύτερη γυναίκα του (πρώτη ήταν η Αντιγόνη κόρη του βασιλιά της Φθίας Ευρυτίωνος η οποία και αυτοκτόνησε) τη Θέτιδα, από την οποία απέκτησε τον Αχιλλέα.

Πομπήιος («Ο Θεόδοτος», «Τυανεύς Γλύπτης»)
Γναίος Πομπήιος ο Μέγας (106-48 π.Χ.). Πολιτικός και στρατιωτικός. Ο Πομπήιος αναδείχτηκε σε πολύ σημαντική στρατιωτική και πολιτική φυσιογνωμία μετά τις νίκες του εναντίον των στρατευμάτων του Μαρίου στην Απουλία καθώς και τις εκστρατείες του στη Σικελία και στην Αφρική. Εμεινε γνωστός για την καταστολή επαναστάσεων όπως αυτή του δούλου Σπάρτακου και τη συντριβή των πειρατών της Μεσογείου. Μετά από πολύ σπουδαίες στρατιωτικές επιτυχίες (όπως η νίκη επί του Μιθριδάτη, η υποταγή του βασιλιά της Αρμενίας, η κατάκτηση του Πόντου και των Ιεροσολύμων), ο Πομπήιος ήρθε σε σύγκρουση με τον Καίσαρα (διαλύοντας την τριανδρία Καίσαρα/Κράσσου/Πομπήιου) και ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος. Η καθοριστική μάχη πραγματοποιήθηκε στα Φάρσαλα, το 48 π.Χ., και ο ηττημένος στρατηλάτης Πομπήιος αναγκάστηκε να καταφύγει στην Αίγυπτο όπου και δολοφονήθηκε από τον Πτολεμαίο ΙΒ' μετά από συμβουλή του Θεόδοτου (βλ. Θεόδοτος).

Ποσειδώνας («Ιθάκη», «Τυανεύς Γλύπτης»)
Ενας από τους δώδεκα Ολύμπιους Θεούς των αρχαίων Ελλήνων, γιος του Κρόνου και της Ρέας. Θεός του υδάτινου στοιχείου. Ο Ποσειδώνας μαζί με τον αδερφό του Αδη (ή Πλούτωνα) είχε κατασπαραχθεί από τον πατέρα του Κρόνο, εώς ότου ο αδερφός του Δίας (βλ. Δίας) τον απελευθέρωσε. Ο Ποσειδώνας είχε για γυναίκα του τη θαλάσσια θεότητα Αμφιτρίτη και κατοικούσε στο βυθό της θάλασσας. Η λατρεία του ήταν διαδεδομένη σε όλη την Ελλάδα, κυριότερα όμως στα νησιά. Σημαντικό κέντρο λατρείας του ήταν η Κόρινθος (όπου υπάρχουν και σχετικά αρχαιολογικά ευρήματα) ενώ ιερά του υπήρχαν και στην Μ. Ασία και στις ελληνικές αποικίες της Ιταλίας και Σικελίας.

Πρίαμος («Τρώες»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Βασιλιάς της Τροίας κατά τον Τρωικό πόλεμο. Γιος του Λαομέδοντα, σύζυγος της Εκάβης με την οποία απέκτησε τον Εκτορα, τον Πάρη και άλλα παιδιά. Στον Τρωικό πόλεμο ο Πρίαμος ήταν μεγάλος σε ηλικία και δεν έλαβε μέρος στις μάχες. Μετά την άλωση της πόλης ο βασιλιάς θανατώθηκε, κατά την παράδοση, από το γιο του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμο.

Πτολεμαίοι («Καισαρίων»)
Ονομα που έφεραν διάφοροι βασιλείς της Αιγύπτου που ανήκαν στη δυναστεία των Λαγιδών της Μακεδονίας (σε αυτούς αναφέρεται το ποίημα). Το Πτολεμαίος ήταν όνομα που έφεραν και πολλοί Αιγύπτιοι πρίγκηπες, Μακεδόνες ηγεμόνες, στρατηγοί και συγγραφείς της αρχαιότητας.

Πύρρος («Ο Βασιλεύς Δημήτριος»)
Βασιλιάς της αρχαίας Ηπείρου. Μεγάλη στρατιωτική φυσιογνωμία της αρχαιότητας. Πολύ νεαρός ανέβηκε στο θρόνο της Ηπείρου αλλά εκδιώχτηκε. Κατόρθωσε με τη βοήθεια του Πτολεμαίου της Αιγύπτου να επανακαταλάβει το θρόνο του στην Ηπειρο. Αύξησε τα όρια της βασιλείας του και επιχείρησε να συγκρουστεί με το Δημήτριο τον Πολιορκητή. Τότε πολλοί δυσαρεστημένοι Μακεδόνες ένωσαν τις δυνάμεις τους με τον Πύρρο, ο οποίος εισέβαλε στη Μακεδονία και ανακηρύχτηκε από τους κατοίκους βασιλέας τους (βλ. ποίημα) . Στη συνέχεια ο μέγας στρατηλάτης πολιόρκησε και κατέκτησε και την Αθήνα. Το 286 π.Χ. ηττήθηκε από το Λυσίμαχο και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το θρόνο της Μακεδονίας. Το 281 π.Χ. τόλμησε να εκστρατεύσει εναντίον των Ρωμαίων με σημαντικές επιτυχίες στην αρχή αλλά με σοβαρές απώλειες. Το 275 π.Χ. ηττήθηκε οριστικά και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ηπειρο. Σκοτώθηκε σε μάχη με τις δυνάμεις του Αντίγονου στο Αργος.

Ρέα («Τυανεύς Γλύπτης»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Θυγατέρα του Ουρανού και της Γης, γυναίκα του Κρόνου και μητέρα των Ολύμπιων Θεών Ποσειδώνα, Άδη, Δία, Εστίας, Ήρας και Δήμητρας. Κατά τη μυθολογία, η Ρέα όταν ήταν έτοιμη να γεννήσει το Δία, επειδή φοβόταν μήπως τον καταπιεί κι αυτόν ο Κρόνος, όπως έκαμε και με τα προηγούμενα παιδιά τους, πήγε στην Κρήτη. Αφού γέννησε εκεί και παρέδωσε στη Νέβη το νεογέννητο, σπαργάνωσε ένα λιθάρι και το κατέθεσε στα γόνατα του Κρόνου που το κατάπιε νομίζοντάς το για το παιδί του. Η λατρεία της Ρέας ήταν αρχαιοτάτη και είχε μεταφερθεί στην Κρήτη από τη Μικρά Ασία, όπου λατρευόταν σαν η πρώτη και μεγαλύτερη απ' όλους τους Θεούς, με το όνομα Κυβέλη. Λατρευόταν σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και η λατρεία της μεταφέρθηκε και στη Ρώμη.

Σαρπηδών («Η κηδεία του Σαρπηδόνος»)
Γιος του Δία και της Λαοδαμείας. Πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο όπου και σκοτώθηκε από τον Πάτροκλο. Ο Δίας τότε διέταξε τον Απόλλωνα να καθαρίσει το σώμα του γιου του από το αίμα και τη σκόνη με αμβροσία και κατόπιν τον παρέλαβαν οι Θάνατος και Υπνος και τον μετέφεραν στη Λυκία όπου και τον έθαψαν με τιμές.

Σάτυροι («Η συνοδεία του Διονύσου»)
Μυθολογικά πρόσωπα, κατώτερες θεότητες της Διονυσιακής συνοδείας. Εκπροσώπευαν τη γονιμότητα της φύσης. Αυτές οι ακόλαστες, ερωτομανείς και οκνηρές θεότητες είχαν μορφή τράγου και επιδίδονταν διαρκώς σε ερωτοτροπίες, γλέντια και μεθύσια. Σύμφωνα με ένα μύθο, οι Σάτυροι ήταν τέκνα του Ερμή και της Ιφθίμης ή του Διονύσου και της νύμφης Νικαίας. Τα ονόματά τους ήταν: Οίνος, Οινοπίων, Ακρατος, Αμπελος, Ηδύοινος, Κώμος, Μόλπος.

Σελευκίδες («Η δόξα των Πτολεμαίων»)
Δυναστεία της ελληνιστικής Συρίας των τριών τελευταίων π.Χ. αιώνων. Ο Σέλευκος ο Α' ο Νικάτορας έδωσε το όνομα στη δυναστεία. Η Συρία επί Σελευκιδών γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και ο ελληνιστικός πολιτισμός διαδώθηκε ευρύτατα στη χώρα.

Σεράπιο («Ιερεύς του Σεραπίου»)
Ο διάσημος ναός στην Αλεξάνδρεια αφιερωμένος στο Σέραπι (Θεός των αρχαίων Βαβυλωνίων), που κατασκευάστηκε από τον Πτολεμαίο Α' τον Σωτήρα, περί το 300 π.Χ. και καταστράφηκε το 392 μ.Χ. κατά τη διάρκεια διωγμών των ειδωλολατρών που ξεκίνησε ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος.

Σκιπίων ο Αφρικανός («Τυανεύς Γλύπτης»)
Πόπλιος Κορνήλιος Αιμιλιανός (235-183 π.χ.). Ο μεγαλύτερος στρατηγός της εποχής του και ο δεύτερος μετά τον Καίσαρα στρατηγός της αρχαίας Ρώμης. Ήταν προικισμένος με πάρα πολλά σωματικά και πνευματικά χαρίσματα που του εξασφάλισαν την αγάπη του ρωμαϊκού στρατού. Έλαβε αξιόλογη ελληνική μόρφωση. Πέρα από τις υπόλοιπες επιτυχίες του, πιο γνωστός έγινε για τη μεταφορά του πολέμου με τους Καρχηδόνιους στην Αφρική και την εκεί συντριβή του Αννίβα. Τότε έλαβε και την προσωνυμία «Αφρικανός». Έφτασε μέχρι το αξίωμα του Προέδρου της Συγκλήτου. Πέθανε αυτοεξόριστος στο Λιτέρνο μετά τις κατηγορίες που δέχτηκε για την υπογραφή ειρήνης με τον Αντίοχο.

Τελετή («Η συνοδεία του Διονύσου»)
Μυθολογικό πρόσωπο. Κόρη του Διονύσου και της Νικαίας. Μέλος της συνοδείας του Διονύσου, προσωποποίηση του γλεντιού και των ιεροτελεστιών.

Υάκινθος («Λάνη Τάφος»)
Μυθολογικό πρόσωπο, ήρωας της Λακωνικής. Ήταν πάρα πολύ όμορφος και για την ομορφιά του τον ερωτεύτηκε ο Θεός Απόλλων. Μια ημέρα και ενώ οι δύο φίλοι αγωνίζονταν, ο Βορέας και ο Ζέφυρος, από ζήλεια γιατί ο Θεός προτιμούσε απ' αυτούς τον όμορφο νέο, έστρεψαν το δίσκο του Απόλλωνα εναντίον του Υακίνθου και τον σκότωσαν. Από το αίμα του νεκρού νέου ξεπήδησε το γνωστό, ομώνυμο λουλούδι..

Υπνος («Η κηδεία του Σαρπηδόνος»)
Θεός των αρχαίων Ελλήνων, γιος της Νύκτας. Προσωποποίηση του ύπνου. Κατά τον Ομηρο, ο Υπνος είναι δίδυμος αδερφός του Θανάτου. Λατρευόταν σε πολλά μέρη της Ελλάδας.

Φίλιππος («Η Μάχη της Μαγνησίας»)
Ο Φίλιππος ο Ε' ήταν γιος του Δημητρίου του Β'. Βασίλευσε στη Μακεδονία την περίοδο 221-179 π.Χ. και αναδείχθηκε ένας από τους πιο προικισμένους Μακεδόνες βασιλείς. Σε συμμαχία και με τον Αντίοχο Γ' (βλ. Αντίοχος) πραγματοποίησε πολλές επιτυχείς εκστρατείες. Τελικά, όμως, ηττήθηκε από τους Ρωμαίους στη θέση «Κυνός Κεφαλαί» το 197 π.Χ. (αυτή τη φορά χωρίς τη βοήθεια του Αντιόχου) και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει όλες τις κτήσεις του στη μεσημβρινή Ελλάδα. Το 180 π.Χ. άρχιζε να ετοιμάζει κρυφά στρατό για να επιτεθεί ξανά εναντίον των Ρωμαίων αλλά δεν πρόλαβε να θέσει σε εφαρμογή τα σχέδια του γιατί πέθανε το 179 π.Χ.